زمستان ۱۴۰۲ هم به پایان رسید اما صنایع، سرمایه‌گذاری برای ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز را آغاز نکردند!

زهرا فلاحی کارشناس حوزه انرژی  با اشاره به اهمیت ذخیره سازی گاز گفت: راه حل ناترازی مقطعی در همه جای دنیا ثابت و مشخص است و آن نیز بحث ذخیره سازی گاز است. البته چون در مناطقی نظیر اروپا، دولت مسئول تامین گاز صنعت نیست؛ ذخیره سازی صنعتی گاز کاملا مشخص و مبرهن و روتین است. در کشورهای مختلف جهان، صنایع به ذخیره سازی گاز برای فصول سرد سال می پردازند تا با مشکل قطعی گاز مواجه نشوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دولت ها در دنیا معمولاً اعطای گاز به صنایع را برای نه الی ده ماه تضمین می کنند، اما صنایع برای ماه های سرد سال که کشور با ناترازی مواجه می شود، باید چاره اندیشی داشته باشند.

وی با اشاره به آیین نامه جدید دولت در حمایت از سرمایه گذاری صنایع در ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز گفت: در فروردین ماه سال جاری، دولت آیین نامه ای را در خصوص ذخیره سازی گاز توسط صنایع مطرح کرد. بر اساس این آیین نامه مشوق هایی برای صنایع در نظر گرفته شده است تا به سمت ذخیره سازی گاز بروند و خودشان نیازشان را برطرف کنند.  طبق آیین نامه، صنایع گاز را با قیمت کمینه و تخفیفی در فصول غیر اوج مصرف برای ذخیره سازی دریافت خواهند کرد. همچنین دولت تضمین کرده است که گاز را در محل ذخیره سازی به صنایع تحویل دهد. از دیگر مشوق هایی که برای صنایع در زمینه ذخیره سازی گاز در نظر گرفته شده است می توان به این موضوع اشاره کرد که صنایع خودشان انتخاب می کنند به چه روشی و چه طور گاز را ذخیره کنند. در مورد نحوه ی ذخیره سازی اجباری برای صنایع در نظر گرفته نشده است و به هر روشی که برایشان مقدور باشد، می توانند به ذخیره سازی بپردازند.

وی ادامه داد: با وجود مشوق هایی که برای صنایع در زمینه ذخیره سازی گاز در نظر گرفته شده است، اگر صنایع به فکر تأمین گاز در ماه های سرد سال نباشند، مقصر خودشان هستند. به ویژه صنایع بزرگ پتروشیمی و فولاد که خصوصی هستند و به لحاظ مالی شرایط خوبی دارند، باید به ذخیره سازی گاز بپردازند و در این زمینه پیش بینی های لازم را داشته باشند. در حال حاضر که ماه های سرد سال را به پایان رسانده ایم، صنایع باید به فکر سال بعد باشند. در غیر این صورت، در زمان اوج مصرف با مشکل مواجه می شوند. شواهد نشان می دهد که از ابتدای امسال که آیین نامه ابلاغ شد، صنایع اقدام خاصی در زمینه ذخیره سازی گاز صورت نداده اند.

این کارشناس انرژی در پایان گفت: اگر صنایع از الان به فکر ذخیره سازی گاز نباشند و برای تأمین گاز در ماه های سرد سال بعد با مشکل مواجه شوند، مقصر اصلی خودشان هستند. زیرا مشوق ها و بسترهای خوبی برایشان تدارک دیده شده است. از سوی دیگر، دولت از قبل هشدار داده است که نمی تواند در زمان اوج مصرف در مورد تأمین گاز صنایع تضمین بدهد. بنابراین، نیاز است که صنایع خودشان به فکر باشند. حالا زمستان ۱۴۰۲ نیز به پایان رسید اما صنایع هنوز سرمایه‌گذاری برای ایجاد مخازن ذخیره سازی گاز را آغاز نکردند و اگر کاری نکنند؛ دولت باید علاوه بر مشوق‌های در نظر گرفته، تنبیه لازم برای عدم سرمایه‌گذاری صحیح در حوزه رفع نیاز صنایع را در نظر بگیرد یا در اعطای یارانه انرژی و همچنین مشوق‌های مالیاتی صنایع سر باز زده از سرمایه گذاری در زمینه ایجاد زیرساخت گاز را قطع کند یا به حداقل برساند.

شواهد نشان می دهد که ناترازی گاز یک امر غیرقابل کتمان در کشور ماست. البته این امر مختص ایران نیست و تمامی کشورهای دنیا در زمان اوج مصرف با ناترازی مواجه می شوند. موضوع بسیار مهم این است که به گفته کارشناسان، تولید گاز در ایران پایین نیست. اما مصرف بالا در بخش های مختلف خانگی، تجاری و صنعتی به ناترازی گاز منجر می شود.

به موازات پیشرفت علم و فناوری، روش های نوینی برای ذخیره گاز برای فصول سرد سال به وجود آمده است. مخازن زیرزمینی ذخیره سازی گاز یک روش متداول و شناخته شده در جهان برای جبران کمبود گاز مورد نیاز در ماه های سرد سال به شمار می روند.برای ذخیره سازی گاز طبیعی از دو نوع تاسیسات شامل بار پایه ذخیره و اوج بار ذخیره استفاده می شود. معمولا برای ذخیره زیرزمینی گاز طبیعی سه نوع مخزن وجود دارد که شامل ذخیره در مخازن نفت و گاز تخلیه شده، ذخیره در سفره های آب زیرزمینی و ذخیره در گنبدهای نمکی است.

به گفته کارشناسان، در میان روش های ذخیره سازی گاز، تبدیل یک مخزن گاز یا نفت تخلیه شده به مخزن ذخیره سازی گاز طبیعی ساده تر و ارزان تر از سایر روش ها است. در کشور ما نیز ذخیره سازی گاز مورد توجه قرار گرفته است. در همین ارتباط، در پروژه های ذخیره سازی شوریجه، سراجه و... سرمایه گذاری شده است. بررسی های زمین‌شناسی نشان می‌دهد ۴۰ ساختار با پتانسیل ذخیره‌سازی گاز طبیعی در کشور وجود دارد که استفاده از آن ها می تواند به رفع مشکل ناترازی گاز در کشورمان تا حد زیادی کمک کند.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: ماه های سرد سال ذخیره سازی گاز برای صنایع سرمایه گذاری برای ذخیره آیین نامه گاز طبیعی اوج مصرف مشوق ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۴۸۳۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دهه «رکود، عبرت، تجربه»/خسارت ۱دهه توقف ذخیره‌سازی گاز ایران

توقف طرح‌های ذخیره سازی گاز و از اولویت خارج شدن این رویکرد مهم در دهه ۹۰، موجب شد امروز همچنان ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گازی جهان، در ابتدای راه توسعه ذخیره‌سازی گاز طبیعی باشد. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، وقتی میان فعالان اقتصادی از دهۀ 1390 شمسی سخن به میان می‌آید، تصویر یک دهه «عقب‌ماندگی»، «تعطیل نسبی مسائل اقتصادی» و «انباشت چالش‌های اقتصادی» در ذهن‌هایشان نقش می‌بندد و زمانی که می‌خواهند در موردش صحبت کنند، هر یک از زاویه‌ای آسیب‌های این دهه را برمی‌شمرند؛ از وضعیت نامناسب شاخص‌های کلان اقتصاد تا رکود در کسب‌و‌کارهای خرد و کلان.

دهه 90؛ دهۀ «رکود، عبرت، تجربه»دهه «رکود، عبرت، تجربه»/ رشد 1000 درصدی نقدینگی و «بلای تورم»چرا اقتصاد ایران در دهه 90 درجا زده است؟

 

سرمایه گذاری در بخش انرژی یکی از حوزه‌های تقریبا تعطیل در دهه 90 بوده که شامل زیربخش‌های مختلف از جمله حوزه ذخیره سازی گاز می شود.

ذخیره‌سازی گاز طبیعی به‌معنای در دسترس قرار دادن ذخایر گاز در نزدیکی مبادی مصرف، به‌طوری که در زمان‌هایی که نیاز به گاز کمتر است آن‌ها را ذخیره کنیم و در زمان نیاز بیشتر به مصرف گاز، آنها را به شبکه مصرف تزریق کنیم، یک راهبرد جهانی و تست شده به‌منظور پایدار سازی تأمین انرژی مصرفی به‌ویژه در فصول سرد سال است.

بیش از 400 میدان ذخیره‌سازی در آمریکا و حتی مناطق گرمسیر آن وجود دارد و نخستین میدان ذخیره گاز نیز بیش از 100 سال پیش در کانادا احداث شده است. موضوع ذخیره‌سازی برای کشورهای اروپایی که عمدتاً واردکننده گاز طبیعی هستند، اهمیتی مضاعف دارد و برخی کشورها نظیر روسیه نیز با تکیه بر میدان‌های ذخیره‌سازی متعدد و با اطمینان خاطر از تأمین نیازهای داخلی، حجم بسیاری از گاز تولیدی خود را به درآمدزایی از طریق صادرات اختصاص می‌دهند.

در ایران نیز با توجه به جغرافیای گسترده و دور بودن اغلب مراکز جمعیتی مهم از نقاط تولید گاز از یک سو و پرمصرف بودن کشور در بخش گاز (چهارمین کشور مصرف‌کننده گاز جهان) از سوی دیگر، استفاده از طرح‌های ذخیره‌سازی گاز در نزدیکی مراکز جمعیتی به‌ویژه در مرکز و شمال کشور، یک راهبرد استراتژیک در راستای پایداری شبکه گاز کشور در فصول سرد گاز محسوب می‌شود.

اگرچه آغاز مطالعات ذخیره‌سازی گاز طبیعی در ایران به 4 دهه قبل بازمی‌گردد، اما تا دولت دهم، عملیات اجرایی در زمینه توسعه ذخیره‌سازی گاز مغفول مانده بود. تا پیش از سال 86، مباحث ذخیره‌سازی به‌شکلی محدود دنبال می‌شد، اما پس از سرمای شدید آن سال که به رخ‌دادن حوادث ناگوار در شمال کشور منجر شد، تصمیم‌گیران دریافتند که برخورداری از ذخایر عظیم گازی به‌تنهایی نمی‌تواند تضمین‌کننده همیشگی امنیت انرژی باشد. از آن تاریخ، ذخیره‌سازی با هدف پایدارسازی امنیت انرژی کشور و جلوگیری از وقوع مشکلات احتمالی به‌طور جدی در دستور کار قرار گرفت.

در فاصله سالهای 86 تا 92، دو طرح مهم ذخیره‌سازی در کشور شامل میدان شوریجه (شمال شرق کشور) و میدان سراجه (مرکز کشور) اجرایی شد تا با ذخیره‌سازی گاز در 8 ماهه گرم سال، در دوران اوج نیاز مصرف در 4ماهه سرد سال، بتوانیم از این میادین برداشت کنیم.

اما در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، با از اولویت خارج شدن طرح‌های ذخیره‌سازی گاز، هم توسعه میادین شوریجه و سراجه برای رسیدن به اهداف پیش‌بینی‌شده در حجم ذخیره‌سازی و هم اجرایی شدن طرح‌های مطالعاتی متعدد در این زمینه، با وقفه همراه شد. ابتدا طرح‌های ذخیره‌سازی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی معرفی و در ادامه با انحلال شرکت ذخیره‌سازی گاز طبیعی و ادغام مسئولیت‌های آن در شرکت مهندسی و توسعه گاز، شاهد ضربه مهلک به روند اجرایی طرح‌های ذخیره‌سازی گاز در کشور بودیم.

اگر طرح‌های ذخیره‌سازی گاز در دولت‌های یازدهم و دوازدهم ( از سال 1392 تا 1400) از اولویت خارج نمی‌شد و شاهد وقفه چندساله در این زمینه نبودیم، امروز بخشی از ناترازی گاز کشور با بهره‌برداری از این طرح‌های ذخیره‌سازی، قابل جبران بود.

حدود یک دهه توقف طرح‌های ذخیره سازی گاز و از اولویت خارج شدن این رویکرد مهم، موجب شد امروز نیز همچنان ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گازی جهان، در ابتدای راه توسعه ذخیره‌سازی گاز طبیعی باشد.

درحالی که بسیاری از کشورها بیش از 10درصد مصارف سالانه خود، ظرفیت ذخیره‌سازی گاز ایجاد کرده‌اند، اکنون ظرفیت ذخیره سازی گاز در کشور در حدود 3 میلیارد متر مکعب است، یعنی حدود 1.4 درصد از کل مصرف گاز سالانه ایران را می‌توان از محل ذخیره‌سازی تأمین کرد.

به‌صورت متوسط ظرفیت ذخیره‌ســازی گاز طبیعی در دنیا 11 درصد از کل مصرف گاز اســت. این نسبت در کشــورهای اروپایی به‌صورت متوسط 23 درصد است.

در دولت سیزدهم بار دیگر طرح‌های ذخیره‌سازی گاز طبیعی در اولویت قرار گرفت و دولت به جبران عقب‌ماندگی‌های توسعه‌ای در این زمینه ورود کرد.

با آغاز به کار دولت سیزدهم اجرای 7 طرح مغفول واقع‌شده ذخیره‌سازی گاز طبیعی در یک برنامه 5ساله منتهی به سال 1405 با هدف ایجاد ظرفیت برداشت 114 میلیون مترمکعب در روز در فصول سرد سال در اولویت‌های اجرایی شرکت ملی گاز ایران قرار گرفت و مقرر شده تا پایان سال 1403 شاهد بهره‌برداری از فاز دوم توسعه میدان سراجه و تا پایان سال 1404 شاهد بهره‌برداری از فاز دوم میدان شوریجه باشیم.

وقفه چندساله در اجرا و توسعه طرح‌های ذخیره‌سازی به‌علت تصمیمات غلط اتخاذ شده در این زمینه، به تشدید ناترازی گاز کشور انجامیده است، اما با اولویت دوباره به طرح‌های ذخیره‌سازی گاز، پیش‌بینی می‌شود تا پنج سال آینده، حدود 25 درصد گاز کشور از محل ذخیره‌سازی تأمین می‌شود.

انتهای پیام/